Κορίτσια και ρομποτική

Προϊόν μετάφρασης από άρθρο της Mary Beth Hertz στον ιστότοπο edutopia

Photo credit: fairfaxcounty via flickr (CC BY-NC-ND 2.0)

Σήμερα όλοι στον χώρο της εκπαίδευσης μιλούν για το STEM (Science, Technology, Engineering and Math). Για πολλές δεκαετίες, ομάδες μαθητών εφαρμόζουν τις γνώσεις τους από τα μαθηματικά, τη φυσική, την ηλεκτρονική και τους υπολογιστές για την κατασκευή μηχανημάτων που επιλύουν συγκεκριμένα προβλήματα και αποστολές. Αυτές οι ομάδες συνεργάζονται στενά με επαγγελματίες μηχανικούς, καθώς και με τους προπονητές τους, μετατρέποντας την εμπειρία  σε πρακτική άσκηση σε μεγάλες εταιρείες, εξασφαλίζοντας τελικά μία αξιοζήλευτη σταδιοδρομία.
Παραβρέθηκα σε έναν διαγωνισμό ρομποτικής First Lego League στη Φιλαδέλφεια το περασμένο έτος, για να παρακολουθήσω τις ομάδες να ανταγωνίζονται και να βρεθώ μαζί τους στα παρασκήνια . Ο φίλος μου Dave Zirkle και η ομάδα του συμμετείχε στον διαγωνισμό. Παρακολουθούσα την ομάδα να κάνει κάποιες τελικές δοκιμές και να συζητούν τη στρατηγική τους, ενώ περίμεναν να διαγωνισθούν. Κάτι όμως απουσίαζε από ένα τόσο συναρπαστικό και δραστήριο απόγευμα: τα κορίτσια. Εκτός από μία ομάδα στην οποία ήταν μόνο κορίτσια, στις υπόλοιπες ομάδες η συμμετοχή τους ήταν πολύ μικρή.
Μια ρομποτική λέσχη γεννιέται
Αρκετά χρόνια πριν υπήρξα πολύ τυχερή που δίδαξα ένα καλοκαιρινό μάθημα ρομποτικής χρησιμοποιώντας τα ρομποτικά κιτ LEGO Mindstorms. Ποτέ δεν είχα διδάξει ρομποτική πριν και ως επί το πλείστον μάθαινα μαζί με τα παιδιά, αλλά ερωτεύτηκα τη συγκεκριμένη πρακτική STEM. Η πρακτική εμπειρία από τις κατασκευές, η προθεσμία μέσα στην οποία έπρεπε να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή, ο ενθουσιασμός όταν το ρομπότ που κατασκευάστηκε ολοκλήρωσε με επιτυχία μία πρόκληση - ήταν ώρες διασκέδασης. Όταν επέστρεψα στο σχολείο μου το φθινόπωρο, ήξερα ότι ήθελα να υποστηρίξω μία τέτοια ομάδα. Και ήξερα ότι ήθελα να είναι μόνο για κορίτσια και ότι θα κοστίσει πολλά χρήματα. Ωστόσο, αφού συγκέντρωσα κάποια χρήματα ήμουν σε θέση να αγοράσω δύο κιτ LEGO Mindstorms. Είχα τέσσερα κορίτσια για τις κατασκευές, τις δοκιμές, την επίλυση των προβλημάτων και τον προγραμματισμό των ρομπότ. Μερικές φορές έπρεπε να  επαναλάβουμε κάποιους μαθηματικούς υπολογισμούς, όπως όταν έπρεπε να αποφασίσουμε πόσες περιστροφές χρειάζονταν να κάνουν οι τροχοί των ρομπότ μας, για να εκτελέσουν μία αποστολή. Άλλες φορές έπρεπε να διερευνήσουμε το εύρος τιμών των αισθητήρων μας και να το χρησιμοποιήσουμε σε συγκρίσεις, μέχρι το ρομπότ μας να αντιδράσει σωστά στις προκλήσεις που εμείς θέταμε.

Πήγα με μερικά από τα κορίτσια μου σε έκθεση ρομπότ, έτσι ώστε να δουν το επόμενο επίπεδο ρομποτικής και να αποφασίσουν εάν θα θέλουν να συνεχίσουν και στο γυμνάσιο. Ενθουσιάστηκαν.
Ένα ενδιαφέρον γεγονός που αντιλήφθηκα κατά τη συνομιλία μου με μαθητές στο διαγωνισμό, είναι ότι τα μέλη μιας ομάδας ρομποτικής έχουν πολλούς διαφορετικούς ρόλους. Μερικά από τα κορίτσια είχαν το ρόλο του προγραμματιστή, άλλες είχαν αναλάβει περισσότερο το μάρκετινγκ και το σχεδιασμό της στρατηγικής συγκέντρωσης χρημάτων της ομάδας ή τη διαχείριση έργου (project management). Και οι ομάδες αυτές συμμετείχαν σε έναν εθνικό διαγωνισμό, με αυστηρές προθεσμίες.
Αυτό που βρήκα πιο εκπληκτικό από τις συζητήσεις που είχα με τους μαθητές, είναι ότι πολλοί από αυτούς εργάζονταν ήδη σε μεγάλες τεχνικές εταιρείες (που συνήθως ήταν και χορηγοί της ομάδας τους) ή κάποια εταιρεία πλήρωνε τα δίδακτρά τους στο σχολείο, με την υπόσχεση μιας δουλείας μετά την αποφοίτηση.

Με τόσο λίγες συμμετοχές κοριτσιών στον διαγωνισμό, αναρωτιέμαι πόσες μικρές κυρίες έχουν χάσει αυτές τις ευκαιρίες; Πρέπει να κάνουμε τη ρομποτική, καθώς και άλλες εξίσου σημαντικές δραστηριότητες ελκυστικές για τις νέες γυναίκες και τα κορίτσια. Ένας τρόπος είναι να προκαλούμε τα κορίτσια να συμμετάσχουν σε περισσότερες κατασκευές. Αυτές οι δραστηριότητες δεν είναι μόνο για τα αγόρια! Στα κορίτσια αρέσουν οι κατασκευές, όπως ακριβώς και στα αγόρια. Μπορούμε επίσης να δείξουμε στα κορίτσια που δεν είναι πολύ κοντά στον χώρο της τεχνολογίας, ότι μια σταδιοδρομία σε έναν τομέα της τεχνολογίας μπορεί να σχετίζεται και με άλλα εξίσου ενδιαφέροντα και προσοδοφόρα αντικείμενα, όπως η διαχείριση έργου, η προώθηση και το μάρκετινγκ.
Υπάρχει καλύτερη δραστηριότητα από τη ρομποτική, για την γνωριμία των κοριτσιών και με τα δύο πρόσωπα του κόσμου της τεχνολογίας και για τη διασφάλιση μιας επιτυχημένης καριέρας;